Hang Ngườm Sâu

Hang Ngườm Sâu là di tích khảo cổ nằm địa bàn thôn Làng Giang xã Bằng Mạc, tỉnh Lạng Sơn. Hang Ngườm Sâu đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh theo Quyết định số 2284/QĐ-UBND ngày 21/12/2024 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn.

          Hang Ngườm Sâu là một trong những hang đá nằm trong núi đá vôi đặc trưng karst điển hình của Việt Nam. Theo đánh giá sơ bộ ban đầu, các chuyên gia khẳng định di chỉ khảo cổ hang Ngườm Sâu không chỉ hàm chứa các giá trị về khảo cổ học mà còn bao gồm các giá trị nghiên cứu về cổ sinh địa tầng, cổ địa chất thông qua phát hiện hóa thạch trên tầng hang. Do đó đây là một di chỉ khảo “cổ hiếm” gặp không chỉ của Lạng Sơn mà còn ở phạm vi khu vực phía bắc Việt Nam. Hang Ngườm Sâu là di chỉ khảo cổ ở Lạng Sơn đã được các nhà nghiên cứu khoa học nghiên cứu và khẳng định đây là di tích cổ sinh chứa các hóa thạch động vật của giai đoạn Pleistocene muộn, tiếp theo là văn hóa Bắc Sơn. Trải qua 03 cuộc thám sát của các nhà khoa học và các chuyên gia nghiên cứu về khảo cổ học tại di chỉ, đã thu thập được nhiều hiện vật gắn liền với lịch sử cư trú và tồn tại của cư dân văn hóa Bắc Sơn. Từ đây đã chứng minh một giai đoạn lịch sử hình thành và phát triển loài người thuộc giai đoạn văn hóa Bắc Sơn, thông qua các dấu vết mà con người xưa để lại cho đến ngày nay minh chứng cho mảnh đất Bằng Mạc nói riêng và Lạng Sơn nói chung là một trong những nơi cư trú của người cổ Việt Nam.

Một số hình ảnh Hang Ngườm Sâu:

Cận cảnh hang Ngườm Sâu chụp từ trên cao

Ảnh từ cửa hang Ngườm Sâu nhìn ra cảnh quan phía trước

Ảnh khoang A Hang Ngườm Sâu

Ảnh khoang B Hang Ngườm Sâu

Bảo Tàng Tỉnh Lạng Sơn tổ chức khai quật hang Ngườm Sâu tháng 7 năm 2023

Mảnh vỏ trai được phát hiện

Vỏ ốc suối thu được trong đợt thám sát tại Hang Ngườm Sâu năm 2000

Hang Nà Ngụm

Hang Nà Ngụm là di tích khảo cổ nằm trên địa bàn thôn Làng Tuống xã Bằng Mạc, tỉnh Lạng Sơn. Hang Nà Ngụm đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh theo Quyết định số 41/2002/QĐ-UBND ngày 02/10/2022 của UBND tỉnh Lạng Sơn.

Hang Nà Ngụm là một hang đá nằm trong khối đá vôi cánh cung Bắc Sơn, hang có 2 cửa trước và sau dài 35m, rộng 15m, trần hang cao 10m. Cửa chính hướng đông nam, cửa phụ hướng Tây. Qua khảo sát của các nhà khoa học đã tìm thấy trong lòng hang (địa tầng) nhiều hiện vật như: vỏ nhuyễn thể, công cụ đá, mảnh tước bi… đặc biệt các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hiện vật giá trị như 5 mảnh gốm thô trơn, men màu. Hang dài khoảng 500 m, vách hang, măng đá và thạch nhũ, đặc biệt là các lớp đá tích tụ với hình dạng độc đáo như ruộng bậc thang, cột và các hạt đá tròn như "vườn đỗ", tạo nên không gian nội thất kỳ vĩ và hấp dẫn khám phá.

Hang Nà Ngụm còn là căn cứ tập quân sự của du kích ta những năm 1948 và 1949 do đồng chí Hà Khai Lạc chủ trì (trong thời gian đồng chí đi công tác từ Bắc Sơn qua Bình Gia, Bó Mạ…) đã vào nhà đồng chí Hoàng Quý Dũng đặt cơ sở công tác và lấy Hang Nà Ngụm đặt địa điểm làm việc. Ngoài ra trong lòng hang còn có nhiều nhũ đẹp, thích hợp cho những ai muốn khám phá tại địa điểm này.

Hang Bó Nam

Hang Bó Nam là di tích khảo cổ có vị trí tại địa điểm thôn Kéo Phầy xã Bằng Mạc, tỉnh Lạng Sơn. Hang Bó Nam đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh theo Quyết định số 41/2002/QĐ-UBND ngày 02/10/2022 của UBND tỉnh Lạng Sơn.

Hang Bó Nam nằm trong cánh cung đá vôi Bắc Sơn đã được H, Mansuy thám sát khai quật năm 1916 và viện Khảo cổ học khai quật năm 1966. Qua khảo sát các chuyên gia đã tìm được dấu Bắc Sơn, công cụ đá, nguyên liệu, chày, nghiền, vỏ suối ốc, vỏ nhuyễn thể…

Di chỉ khảo cổ địa điểm trầm tích chứa hóa thạch cổ sinh thôn Quán Hàng

 Thôn Quán Hàng nằm trong vùng lõi của Công viên địa chất Lạng Sơn, một khu vực được đánh giá chứa nhiều giá trị địa chất - paleontological quốc tế, với lịch sử tiến hóa đáng kể của sự sống từ Cambri đến tân sinh.Tại điểm gọi là "Sự sống cổ dưới đại dương", nhiều hóa thạch rực rỡ từ kỷ Devon (~420 triệu năm trước) được phát hiện.

Brachiopoda (Tay cuộn) – đặc biệt là giống Eurispirifer, xuất hiện rõ trong các lớp đá phiến sét bột kết màu xám lục, hệ tầng Mia Lê (D1_ml), xuất hiện tại địa điểm thôn Quán Hàng. Nơi đây cũng tập hợp các loài brachiopod như trên là đại diện quan trọng nhất của kỷ Cổ sinh, thể hiện qua cấu trúc phân tầng đặc trưng trong lớp đá Mia Lê.

Giá trị khoa học: Đa dạng hóa học cổ sinh việc phát hiện brachiopoda như Eurispirifer chứng tỏ sự phong phú sinh học từ kỷ Devon.

Giá trị nghiên cứu lịch sử tiến hóa: Các hóa thạch này góp phần minh chứng quá trình phát triển liên tục của sự sống dưới biển vào Đại Cổ sinh, phản ánh toàn bộ hành trình địa chất không gián đoạn của vùng.

Một số hình ảnh Di chỉ khảo cổ điểm trầm tích cổ sinh thôn Quán Hàng:

Danh lam thắng cảnh Hang Nàng Tiên

Nằm trong khu vực núi đá vôi thuộc địa phận thôn Quán Hàng xã Bằng Mạc. Hang Nàng Tiên đã được đoàn khảo sát của Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch ghi nhận là một điểm di tích – danh thắng nổi bật cùng với các hang động khác như Hang Gió, xã Chi Lăng. Hang Nàng Tiên là một phần của hệ thống địa chất karst Bắc Sơn – Lạng Sơn, với nhiều hang động đồ sộ và đặc sắc. Theo đánh giá ban đầu, cửa hang nằm ở độ cao tương đối so với mực nước biển (ước chừng trên 500 m), nằm trọn trong khối núi đá vôi lớn hình thành từ hàng triệu năm trước.

Hang Nàng Tiên là một viên ngọc tiềm ẩn giữa khung cảnh núi đá vôi hùng vĩ. Với độ cao cửa hang, kết cấu địa chất đặc trưng và nằm trong đề án khảo sát phát triển du lịch, hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn du khách khám phá thiên nhiên – hang động.